Osasun-zentrora etortzen diren pazienteen arretarako triajea erraztea, noiz gaixotuko diren aurreikustea edo “adinekoentzat intuitiboa eta erabiltzeko erraza den txatbot baten bidez” jarraipena egitea dira Adimen Artifizialaren (AA) aplikazioak eskaintzen dituen abantailetako batzuk Lehen Arretan.

Hala dio Hans Eguíak, Lehen Mailako Arretako Espainiako Elkartearen (Semergen) Berrikuntza Digitaleko eta Kudeaketa Klinikoko eta Kalitateko Asistentziaren lan-taldeetako kideak, eta adierazi du batez ere ospitale-mailan erabiltzen den teknologia horrek dituen aukerak ugariak izan arren, ez dela oso erabilia Lehen Mailako Arretan.

Semergen-ek Valentzian egin zuen 45. Biltzar Nazionalean parte hartzen ari zen Eguíak honako mintegia aurkeztu zuen: 'Nola lagundu dezake Adimen Artifizialak (AA) Lehen Mailako Arretan erabakiak hartzen?'. Hizlariak azpimarratu zuen medikuntzaren arloan Teknologiak "abantaila asko" dituela: "Ospitale-mailan gehiago erabiltzen da, baliabide gehiago daudelako eta datu-bolumen handiagoa ere bai", adierazi zuen, eta Lehen Mailako Arretaren kasuan, pazienteen triajea egiteko erabil litekeela gaineratu zuen, osasun-zentrora heltzen direnean artatuak izateko.

Lehen Arretako zuzendaria

Gogoratu beharra dago Eva Suárez Valentziako Generalitateko Lehen Mailako Arretako zuzendari nagusiak elkarrizketa batean azaldu zuela Ministerioak Plangintza, Informazio eta Eraldaketa Digitaleko Idazkaritza Autonomoa sortu duela, “medikuntzan azken aurrerapen teknologikoak aplikatzeko gure Valentziako Erkidegoan, eta osasuna sortzeko eraginkorragoak izatea".

Osasuna aldez aurretik AAra egokitzeari dagokionez, Suárezek adierazi duenez, “adimen artifizialaren aplikazioa ebaluatzen ari gara teknika diagnostiko eta terapeutiko ezberdinetan, eta datozen hilabeteetan hasiko gara zentro pilotuetan ezartzen, bere segurtasuna eta eraginkortasuna ebaluatzeko, Erkidego osoan ezarri aurretik".

Semergen

Hans Eguíaren esanetan, Semergen AA programa informatiko bat lantzen ari da, pazienteek Lehen Mailako Arretako medikuarekin hitzorduak bizkortuko dituena, osasun-zentrora joaten diren pertsonen ondoeza ebaluatu eta ikusteko, eta joan behar diren erabakitzeko aukera emango duena, une horretan, 24 ordutan edo aste batean.

Adimen Artifizialak eman dezakeen beste abantaila bat da, algoritmoaren diseinuaren bidez eta "datuen meatzaritza" erabiliz, pazientearen historia medikoko datuekin eta bere laborategiko probetako datuekin, "gaixoa noiz gaixotuko den aldiaren iragarpen bat egitea".

Medikuak programari eskatzen badio bere paziente gehienen diabetesa agertzeko adina zein den esateko eta 40 urte erantzuten badio, medikuak 39 urteko pazienteak aztertu ditzake kontrolpean mantentzeko eta diabetes larria garatzea saihestu dezake, eta horrek, gainera, osasun-gastuen igoeran eragina izango luke, zehazten duen bezala.

Horrez gain, Hans Eguíak Kataluniako Unibertsitate Irekiko (UOC) beste talde batekin lan egiten du, Osasun Digitaleko Masterreko irakasle gisa, “HOPE proiektua” (Health Operation for Personalized Evidence) izenekoan, mediku ontologiako algoritmoa erabiltzen duena, historia mediko elektronikoetan hizkuntza "medikuan" idatzita dagoena uler dezan.

Modu honetan, adierazi duenez, "gaixo horretan oinarritutako informazioa (medikuntza pertsonalizatua) bilatu daiteke PubMed edo ClinicalTrials bezalako datu-base medikoetan", eta horri esker, medikuak "diagnostikorako eta tratamendurako laguntza eguneratuagoa" izatea ahalbidetuko luke”.

Hans Eguíak azaldu duenez, txatbotekin ere ari dira lanean -Adimen Artifizialean oinarritutako softwarea testu bidez edo ahots bidez elkarrizketa bat denbora errealean mantentzeko gai dena- gaixoen jarraipena egin ahal izateko.

Ildo horretan, nabarmentzen da hain sinplea eta intuitiboa denez, adinekoek erabil dezaketela eta informazioa datu-base batera iristen dela eta bertan, markatutako kolorearen arabera, gaixoaren kontrola normala den edo arreta medikoa behar duen zehazten duen datu-base batera iristen da.

"Onuragarria da bai gaixoaren bizi-kalitatearentzat, baita medikuarentzat berarentzat ere, gaixotasun asko kontrola ditzakeelako", dio adituak, eta "arazo handia" dela "maila orokorrean ez erabiltzea" deitoratu du. Hori dela eta, osasun sisteman sartzeko medikuak parte hartzearen garrantzia azpimarratzen du, gainera, inbertsio handirik suposatuko ez lukeelako.

WONCA

Beste alde batetik, joan den urriaren 21ean, Lehen Mailako Arretako Medikuen Espainiako Elkarteko (SEMERGEN) presidenteak, José Polo doktoreak, Elkartearen 45. Biltzar Nazionalaren amaiera ekitaldian, SEMERGENek World Organization of Famliy Doctors (WONCA) erakundearekin duen elkartearen berri eman zuen.

Lehen Mailako Arretako Prestakuntzan eta Ikerketan Espainiako liderra den gizartearentzat, aitorpen hau ondo egindako lana eta erakundearen ibilbidea balioesten dituen "kalitate zigilua" da.