Jon Vitalek, Carlos Rodriguez Sierrak eta Daniel Solerek zuzentzen dute Trak, lesio ugari errehabilitatzeko tratamenduak eskaintzen dituen plataforma digitala. Trak 2020ko martxoan sortu zen eta, egun, ospitaleei, medikuei eta fisioterapeutei zuzenduta dago, pazienteen beharrak asetzeko. Elkarrizketa honetan, Trak-i eta ekintzailetzari lotutako beste gai batzuei buruz arituko da Jon Vital.

Zer da Trak?
Trak plataforma bat da, lesio muskuloeskeletikoen errehabilitaziorako software bat. Bi interfaze ditugu, bata fisioterapeutarentzat eta bestea pazientearentzat, eta fisioterapeuta plataformaren bidez ariketak agintzen dituena da. 200 ariketako liburutegi bat dugu eta fisioterapeutak gaixoarentzat egokiena dena aukeratu eta bidaliko dio. Ondoren, gaixoa plataformara sartu eta fisioterapeutak aurretik bidalitako ariketak aurkituko ditu. Handik aurrera, errehabilitaziora sartzen dira eta adimen artifizialeko algoritmo bat garatzen dugu, pazientea nola ari den etengabe irakurriko duena, denbora errealean jarraitu eta ondoren fisioterapeutari datuen berri emango diona. Desberdintzen gaituena da Trak erabiltzeko gaixoak ez duela bere mugikorra edo ordenagailu eramangarria ez den beste gailu baten beharrik, izan ere, kamerarekin gure softwareak mugimenduak irakurri eta detekta baititzake.

Nola bururatu zitzaizuen ideia?
Carlos eta biok kirolariak gara eta fisioterapeutan askotan egon gara, eta konfinamenduan, arazoa lehen eskutik bizi genuen. Nire aita konfinatua zegoen eta sorbaldako lesioa izan zuen. Ikusi genuen ezin zela inolaz ere birgaitu, ospitalean egiten ari zen errehabilitazio prozesuak ez zuela inolako laguntzarik, ez ziren berarekin harremanetan jarri eta 'stand by'-ean geratu zen.

Hortik aurrera, adimen artifizialeko teknologia ezagutu genuen, erabiltzen ari garen 'pose estimation' algoritmoak, eta Carlos eta biok, teknologiako 'friki'ak garenak, hark eskaintzen zizkigun aukerak ikusten hasi ginen. Horrela, antzeman genuen teknologia honek gaixoari urrutitik jarraipena eta laguntza eman ziezaiokeela, kalitatezko errehabilitazioa eskaintzeko. Hortik aurrera, gutxieneko bertsio bat sortzen hasi ginen, fisioterapeutei erakusten hasi ginen eta interes handia zegoela ikusita, aurrera egin genuen.

Zertan bereizten da Trak beste errehabilitazioko metodoetatik?
Metodo tradizionala, gaur egun gehien erabiltzen dena, ariketa txartelak edo orriak agintzea da. Honekin gertatzen dena da gaixoak ez duela ondo ulertzen zer ariketak dauden, ez dago fisioterapeutaren eta gaixoaren arteko komunikaziorik eta gaixoak ez daki ariketa horiek ondo egiten. Ez daki ondo egiten ari den edo gehiago zauritzen ari den.

Horrek eragiten du gaixoen % 30ek soilik egiten dituztela ariketa orri horiek. Bestalde, guk, egiten ari garen lehenengo proben arabera, % 70etik gorako tratamenduaren gainditzea dugu.

Hori dela eta, zer onura ematen dio gaixoari Trak erabiltzeak?
Gaixoekin hitz egin dugu eta Trak-etik gehien gustatzen zaiena da tresna honekin lehenago sendatuko direla dakitela. Ariketak egiteko tresna ematen diegu eta ahalik eta lasterren normaltasunera itzul daitezke. Azkenean, kalitatearekin ariketa fisikoa egiteko tresna bat ematen diegu, klinikara joan beharrik izan gabe, fisioterapeuta ari baita atzetik ariketak sortzen, eta badakite zerbait gaizki ateratzen bada, beti galderak egin ditzaketela, plataformaren bidez.

Zer lesio mota tratatzen ditu?
Daukan barrutia nahiko zabala da, eta muskulu-eskeletoko lesioetara bideratuta gaude. Tratatzen ditugun patologiak sorbalda, lunbarrak, zerbikalak, belaunak eta orkatilakoak dira, eta lesio mota guztiak tratatzen ditugu patologia horien barruan. Gaixo kirurgikoak, gaixo kronikoak eta patologia horietan eragina duten guztiak ere tratatzen ditugu. Erreumatologia sailarekin ere ari gara lanean. Lesio ugari ditugu aurre egiteko eta pixkanaka goaz.

Zein da funtzionamendua?
Oraintxe bertan, Trak osasun zentroetara zuzenduta dago, fisioterapeutentzako eta ospitaleentzako. Gaixo bat ezin da bere kabuz sartu. Beraz, fisioterapia klinikak edo ospitaleak Trak erabiltzen badute, funtzionamendua honakoa da: fisioterapeutak pazienteari ariketa fisikoa egiteko protokoloa bidaltzen dio gure liburutegitik eta esaten dio zein egunetan egin behar duen ariketa; gaixoak oroigarri bat jasoko luke adierazitako egunetan, eta plataformara sartuko litzateke. Bertan, fisioterapeutak bidali dizkion ariketak aurkituko ditu, eta Ariketak Hasi klikatuz, erakartzen duen esperientzia gamifikatu eta dibertigarri batean sartuko da, etxetik ariketa fisikoa egiteko, fisioterapeutak bidali dizkion ariketa guztiekin eta zuzenketekin denbora errealean, hori dena bereizten gaituena. Pazienteak sorbalda edo belauna behar bezala altxatzen ez badu, gure algoritmoak denbora errealean zuzentzen du eta ondoren, errehabilitazio saio osoko datuak biltzen ditugu eta fisioterapeutari helarazten dizkiogu, fisioterapeutaren eta gaixoaren arteko zubi hori laburtzeko.

Zein osasun zentrorekin egiten duzue lan?
Ribera Salud ez ezik, irailerako merkaturatzea prestatzen ari gara. Irailaren 13an plataforma fisioterapia kliniketara zabalduko dugu, bolumen handiagoarekin, fisioterapia klinika orok erabil dezan, eta hainbat ikerketatan murgilduta gaude, bat Osakidetzarekin, Biodonostiarekin eta beste bat Asunciónekin, Tolosako ospitalearekin.

Pandemiak lesioren bat areagotu al du?
Bai. Esan bezala, telelana eta bizimodu sedentarioak eragindakoak edo etxean denbora gehiago igarotzeagatik sortutakoak. Pandemiak areagotu duena teknologia honen erabilera da, eta osasun digitala batez ere, etxetik ariketa fisikoa egitea, etxetik birgaitzea, ordenagailua eta beste batzuk erabiltzea... guzti hori asko hazi da.

Zer aholku emango zenuke lesioak ekiditeko?
Lesio bat dugunean fisioterapeutarengana joatera ohituta gaude, eskuzko tratamendua egitera, fisioterapeuta izatera tratatzen zaituena eta gero etxetik ariketak ez egitea. Hala ere, hainbat ikerketa ikusi ditugu esaten dutenak ariketa terapeutikoak lesioaren azken emaitzan eraginik handiena duela. Fisioterapeuta artatu eta ukitzeaz gain, ezinbestekoa da gaixoak etxetik ariketak egitea. Azkenaldian fisioterapeuta eta mediku asko ikusten ari gara apustu egiten dutenak honetan, ariketa terapeutikoan, lesioetatik errekuperatzeko modu gisa.

Zer da onena eta txarrena negozio bat sortzerako orduan?
Alde negatiboan, hainbeste ez den arren, zuk hartzen duzun erantzukizunaz, ordaintzeaz, erantzun behar duzun inbertitzaileez hitz egingo nuke... eta bizi behar duzun zatia da.
Alde positibo gisa, lehenik eta behin, benetan gustatzen zaizun hori burutzeko eta lan egin ahal izateko ematen dizun askatasuna nahiko garrantzitsua da. Ondoren, asko gustatzen zaidan zerbait, egunerokoan egiten dudanarekin beteta sentitzen da, aurre egin behar eta gainditu behar ditudan erronkak.

Teknologiaz, adimen artifizialaz... hitz egin dugu. Zure ustez, teknologia eta digitala etorkizuna al dira negozio batek arrakasta izateko?
Bai. Teknologia berriek lehen imajinatzen ez genituen aukerak ematen dizkigute, eta geratzeko etorri dira, baina hala ere, giza faktorea funtsezkoa dela ere esaten dut. Beti azpimarratu nahi dugu fisioterapeutaren osagarri bat garela; ez dugu inolaz ere hori ordezkatu nahi, ezin dugulako, nagusiki. Beste adibide bat telelana da, abantaila ugari dituena, baina uste dut ez dagoela lankideekin pertsonalki eta eskuz esku lan egitea bezalakorik, eta aurrez aurreko giza-faktorea ezin da galdu inoiz.

Nola bultzatuko zenituzke erabiltzaileek Trak erabiltzera?
Trak erabiltzailea lehenago eta hobeto berreskuratzeko tresna da. Lesioren bat baduzu eta lehenago errekuperatu nahi baduzu, zer hobe zure kabuz aritzea baino, jakinik zer egin behar duzun lehenbailehen berreskuratzeko, besteek esan beharrik gabe edo hurrengo asteko fisioterapeutaren kontsultaren zain egon beharrik gabe etapak erretzeko. Guk aukera hori ematen diegu paziente horiei, Trak erabili eta lehenbailehen birgaitu ahal izateko.

www.trak.es