Horretarako, autoikaskuntza ahalbidetzen duten esperientzia birtualez baliatzen dira. Middinen bitartez, ekintzaile gazte hauek genero-desberdintasunaren inguruko kritika gogorra egiten dute, jendeak aldaketarako duen gaitasunean oinarrituta. Elkarrizketa honetan horri buruz hitz egingo digute. 

Zer da Middin? 
Leyre: Middin genero berdintasunean eta sexu hezkuntzan trebatzeko plataforma gamifikatua da. 360º-an eguneroko egoerak birsortzen ditugu. Erabiltzaileek eginkizun zuzena dute, besteak beste elkarreraginak formazioen barruan. Bertan, bide ezberdinak aukeratzeko aukera dute. 

Nola bururatu zitzaizuen ideia? Zeintzuk dira proiektuaren helburuak?
Sara: LEINN-en lau urte daramatzagu emakumezkoen sexualitateari eta hilekoari buruz lanean, eta gai horiek lantzeko interesa aspaldidanik dugu, eta Covid-19aren konfinamendu gogorrak Middin garatzea eragin zigun. Denbora guzti horretan sektorea eta ezar daitezkeen teknologiak ikertu genituen, eta proiektu hau garatzea erabaki genuen. Oso argi genuen zein sektoretara bideratu nahi genuen, baina ezinbestekoa iruditu zitzaigun teknologia hori aurkitzea. Eiwa Space-k eta Innovae-k emandako aukerari esker, proiektua landu nahi genituen gaien barruan gauzatu ahal izan genuen. 
Helburua desberdintasunei buruzko kritika sendoa egitea da, pertsonen aldaketarako gaitasuna, sexu hezkuntzan trebakuntza eta genero berdintasuna ardatz hartuta, gai horietan trebakuntza zabala izanik. 
L: Oraintxe bertan, plataforma digitala sektore desberdinetara zuzentzen dugu, ikastetxeetara, unibertsitateetara, enpresetara eta erakunde publikoetara, eta egiten duguna da gure zerbitzua sektore bakoitzera egokitzea, gai hori zeharkako sektore guztietan eman dadin. 

Zer eduki ditu plataformak? 
L: Plataformak eduki asko ditu. Oinarri nagusia errealitate birtualean ematen ditugun eguneroko egoeren 360º-ko simulazio eta birsorkuntzak dira, baina esperientzia horiek guztiak ikasteko beste formatu ezberdinekin laguntzen ditugu, hala nola, streamingak, elkarrizketak, foroak, inkestak, esperientzia ahalik eta egokiena izan dadin, eta batez ere helburu hori kontsumitzeko modu desberdinak eskaini. Eztabaidatu beharreko gaiak gorputza, estereotipo fisikoak, etxeko lanak, zaintzak edo lantokiko jazarpena edo erakunde mailan egin daitezkeen diagnostikoak dira. 

Zer zerbitzu eskaintzen dituzue? 
L: Eskaintzen ditugun zerbitzuak prestakuntza-eduki guztien diseinua eta garapena dira, diagnostiko horien sorrera eta enpresa eta marka horiek belaunaldi berrietara nola hurbiltzen ditugun. Oraintxe bertan pandemiarekin oso arriskutsua da aurrez aurreko ekitaldiak egitea, baina irekita gaude egiten diguten edozein eskaintza edo proposamenetara, jende gehi-agoren eskura egon dadin. 

Nola ikusten duzue gazteen egoera desberdintasunari dagokionez? 
S: Uste dugu arazo nagusia oinarria dela. Argi dago gaur egun dugun hezkuntza sistema ez datorrela bat kanpoan dauden beharrekin, eta azpimarratu nahi dugu bere garaian sistema industriala zegoen merkatuko beharretara egokitzeko beharra zegoenean, hala egin zela. Bestalde, hezkuntza sistema ez zen aldatu eta zaharkituta geratu zen bere funtzio guztietan. Horrela, irakaskuntza kanpoan utzi da eta ez die erantzuten gaur egun haurrek eta gazteek dituzten beharrei. 

Denbora aurrera joan ahala errealitatea hobetzen dela uste al duzue? 
L: Ez gara ausartzen esatera asko hobetzen ari den edo behar duen erritmoarekin egiten duen. Kezkatzen gaituena da gaur egun amonek edo amek jasandako indarkeria bera haurrek edo nerabeek pairatzen dutela, baita beste talde batzuek ere, LGTBIQ+-ek, adibidez, urte batzuk lehenago jasandako indarkeria bera jasaten dutela. Beraz, beti esaten duguna da indarkeria sexista ez dela gelditzen edo murrizten, baizik eta belaunaldi berrien garai berrietara egokituz eraldatzen dela, estrategia berriak sortuz. Eta pandemia honek indarkeriarik okerrena erakutsi du eta egungo mugimenduak, hala nola mugimendu feminista, ikusezin bihurtzen saiatzen ari da. Horregatik, oso beharrezkoa da guztiok jabetzea eta gure jarduteko modua edo bizitza eredua aldatzea.

Emakume zareten aldetik, nola ikusten duzue egungo mugimendu feminista? 
L: Pandemiak erakutsi du hartzen ari ziren neurriak ez direla egokiak, ez direla nahikoak eta mugimendu feministako egoera asko larriagotzen ari direla. Etxeko indarkeriaren kasuak ikustea besterik ez duzu, lantokian dagoen prekarietatea, hala nola osasun sektorean, izugarria da eta langile gehienak emakumeak dira, eta mundu mailako prekarietatea dago. Telebistako albisteetan pandemiaren gaia soilik eztabaidatzen da eta horrek ez die aldaketa bat egin nahi duten mugimenduei laguntzen, kasu honetan feministari. 

Zeintzuk dira gaur egungo desberdintasun egoerarik ohikoenak? 
L: Oso zaila da zerbait konkretuki esatea, baina esan nahi genuke zein den indarkeriarik zuzenena edo sufrituena. Lehenengoa tratu txar psikologikoak lirateke, hau da, irainak, umiliazioak, mehatxuak..., biktimen buruko osasuna arriskuan jartzen dutenak. Ondoren, indarkeria fisikoa egongo litzateke, eta horrek biktimen osasun fisikoa arriskuan jartzen du. Indarkeria ekonomikoa ere egongo litzateke, hau da, baliabide ekonomikoen eta materialen bidez, emakume askok ezin dutela lanik egin edo iritsi nahi luketen lekuetara. Adibidez, zaintza lanak ez daudela ordainduta, kristalezko sabaia dagoela, soldata arrakala... Eta gero sexu indarkeria dago, baimenik ez ematea edo pertsona hori zerbait egin dezan konbentzitzen saiatzea, sexu erasoak, umiliazioak... 

Gero jendeak gehien sufritzen duen lekuetara joango ginateke. Bertan bi arlo bereizten dira, publikoa eta pribatua. Pribatuan bakoitzak bere borondatearen aurka edo bere buruaren aurka egiten duena izango litzateke. Ondoren, bikotearen zatia egongo litzateke, bai espontaneoa edo noizbehinkakoa, bai egonkorra eta luzea, harreman afektibo-sexualak eta batez ere familiak. Eta esparru publikoan, gehiago sartuko ginateke eskola, lan eta aisialdirako espazioetan, ez baitira seguruak emakume askorentzat edo talde askorentzat. Eta azkena, batez ere belaunaldi berrietan, espazio birtualak. Ez da ukatu behar teknologia oso onuragarria dela oraintxe, baina askotan ez da behar bezala erabiltzen. 

Nola ikusten duzue etorkizuna gai honetan? 
S: Gaur egun, gero eta gehiago dira Women In Progress bezalako mugimenduak, emakumeak sostengatzen dituztenak eta ikusgarritasuna ematen dutenak, baita erreferentzia gisa balio dutenak ere. Argi dago aldaketa dagoeneko gertatzen ari dela. Denbora eta borroka kontua da eta teknologia sektoreetan emakume gehiago ikusten hastea. Bestalde, startup munduaren barruan, egia da gero eta emakume gehiago daudela. Adibidez, Leyre, Oihane eta niretzat, Ferly erreferentzia izan da, Britainia Handian 2018an sortutako startup bat, sexu hezkuntza podcasten bidez eskaintzen duena eta orain arte 8 milioi dolar bildu dituena inbertsio txandetan. Beraz, azpimarratzeko gakoa da erreferentziak izatea eta guk aurkitu ditugu. Uste dugu funtsezko faktorea dela etorkizuneko belaunaldiek pauso hori eman dezaten eta nahi dutena sortu edo aurkitu ahal izateko. 
L: Gazteak eta nerabeak bultzatzen ditut proiektu erradikalak sortzera egungo gizartean aldaketa bat egiteko, hori da garrantzitsuena. Proposamen edo proiektu berririk gabe, ez da ezer aldatuko. 

Zeintzuk izan dira Middin bezalako enpresa bat sortzeko oztopo handienak?
S: Hiru emakume gara, gazteak, gizonezkoek zuzendutako teknologia sektore batean sexu hezkuntzan eta berdintasunean hezteko startup bat garatzen. Ez dugu gure burua kokatu nahi hori hobea edo okerragoa den esateko, baina dakiguna da mundu honen barruan dauden gainerakoen artean oso puntu bereizgarria dela. Azpimarratzen duguna da zerbait desberdina eta berritzailea eskaintzen dugula, orain arte eskaintzen ez zen zerbait, eta Innovae-ri eta Eiwa-ri esker, gauden ingurunean oso babestuta sentitzen gara. 

Zer da onena eta txarrena ekintzaile izatean? 
S: Middin garatu eta ekintzaile gisa bizitzearen alde ona da gustatzen zaiguna egiten dugula eta zorionekoak sentitzen garela aukera mota hauek gertu edukitzeagatik. Middin ez da beste proiektu bat; gaur egun gure bizitzan dugun xedea da eta horren aldeko apustua egin dugu. Baina apustua izatearen desabantaila dago eta apustu bakoitzak bere arriskua du. Ziur asko alde negatiboa da hainbeste denbora eta baliabide inbertitzen ari zaren horren arrakasta ez izateko ziurgabetasun edo aukera txikia. Baina azpimarratu nahi dugu aukera mota hori ez zaigula buruan sartzen, startup-aren garapen eta estrategia hori epe luzera sortzea baizik.

Zer aholku emango zeniekete enpresa bat sortzea pentsatzen ari direnei? 
S: Guk emango genukeen lehen aholkua da enpresaren xedearekin lotuta egotea. Ezinbestekoa da eroso sentitzea egunero lanean eta ematen duzun minutu bakoitzean. Eta bestetik, eta teknikoki hitz eginda, pertsonalki uste dugu gaur egun teknologiak presente egon behar duela. Ezaugarri horri esker, guztiz eskalagarria da eta, beraz, ezinbestekoa da proiektuaren beharren barruan. Pandemia eta Covid direla eta, konturatu gara digitala ez den zerbaitek ez duela gaur egun merkatuan bizirik irauten. 

Zer etorkizuneko asmo dituzue? 
S: Leyrek, Oihanek eta nik beti hitz egiten dugu geure hezkuntza metodologia sortuko dugulakoan, egungo hezkuntza eredua gure aldetik aldatu ahal izateko, eredu eguneratua sortuz, batez ere gaur egun gizartean dauden beharrei erantzungo diena. Bestalde, startuparekin dugun helburua aldaketa sozial hori sortzea da, eragile guztien sarea sortuz, gazteekin hasiz, erakunde publikoetatik pasatuz eta enpresa mundura iritsiz. Eta, azkenean, bizi honetatik. Gaur egun gure % 100a eskaintzen ari gara eta pastelaren gaineko gustua denbora luzean hortik bizi ahal izatea izango litzateke. 

www.wearemiddin.com